رضایت از زندگی و کیفیت آن در ابعاد و سطوح مختلف زندگی انسان تأثیر بسزایی دارد؛ بـرای نمونه، وجود چنین احساسی می‌تواند سلامت فرد و جامعه را تضمین کند و با ایجاد امیـد و خوش‌بینی و از بین بردن احساس ناتوانی، انزوا و بی‌اعتمادی در بین مردم فرآیند توسـعه را تسریع و با ایجاد احساس تعلق و تعهد اجتماعی بقای جامعه را تضمین کند (نیازی و همکاران[1]، 2015). رضایت از زندگی را می‌توان مفهوم کلی و ناشی از نحوه ادراک شناختی، عاطفی شخص از کل زندگی دانست. افراد با احساس رضایت بالا از زندگی هیجانات مثبت بیشتری تجربه می‌کنند و از خود، گذشته، آینده و نیز از دیگران ارزیابی مثبتی دارند؛ در حالی که ارزیابی افراد با احساس رضایت پایین از زندگی نامطلوب است. آنها هیجان‌های منفی مانند اضطراب و افسردگی بیشتری را تجربه می‌کنند (منصوری[2]، 2016).

عوامل مختلفی بر میزان رضایت از زندگی‌ تأثیرگذارند. از بین این عوامل، متغیر‌های شخصیتی تأثیر درخور توجهی بر رضایت از زندگی دارند. شخصیت شامل الگوهای ثابت فکری، عاطفی و رفتاری است (مارتین و همکاران[3]، 2021).

از بین این متغیرهای شخصیتی، صفات تاریک شخصیت، مشتمل بر سه بعد ضد اجتماعی، خودشیفتگی، ماکیاولیسم نقش مستقیمی در نحوه نگرش افراد به زندگی دارند. ماکیاولیسم، بعدی از شخصیت است که با جذابیت اجتماعی ناچیز، فقدان اخلاق متعارف، استثمار از دیگران و دنبال منافع شخصی بودن مشخص می‌شود (پائولوس و ویلیامز[4]، 2012).

بعد ضد اجتماعی شامل خصوصیاتی چون رفتار ضد‌اجتماعی، نبود حس همدلی و بزهکاری است که بیشتر بر عمل و نتیجه کار تمرکز دارد. بعد دیگر که شخصیت خودشیفته است، با خصوصیاتی چون کسب قدرت، احساس تسلط، استحقاق و خودبزرگ‌بینی مشخص می‌شود (لیمون و همکاران[5]، 2020).

هر سه بُعد شخصیت درجاتی از منش اجتماعی بدخواهانه همراه با گرایش‌های خودخواهانه، سردی عاطفی، چندرویی و پرخاشگری دارند. صفات تاریک شخصیت سازه‌‌‌‌‌‌‌‌ای است که تمایل به تجربه بیشتر حالات هیجانی ناخوشایند مانند خشم، غم، ناامیدی و سایر هیجانات منفی را نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌دهد. افرادی که صفات تاریک شخصیت بالایی دارند، زندگی را استرس‌‌‌‌‌‌‌‌زا درک می‌‌‌‌‌‌‌‌کنند و از حمایت‌‌‌‌‌‌‌‌های اجتماعی خود ناراضی هستند که درنتیجه، می‌‌‌‌‌‌‌‌تواند علت سطوح پایین‌‌‌‌‌‌‌‌تر رضایت از زندگی را بیان کند (ماراشی و همکاران[6]، 2017). طبق نظر اندیشمندانی مانند شولتز و شولتز (2005) شخصیت به‌عنوان یکی از فاکتورهای مهم بر نوع رفتار، کنش و واکنش افراد تأثیر دارد.

بهبود رضایت از زندگی در هر جامعه ای، یکی از مهمترین اهداف سیاست های عمومی آن جامعه است. در طول سه دهه اخیر، رضایت از زندگی، به عنوان جانشینی برای رفاه مادی، به اصلی ترین هدف اجتماعی کشورهای مختلف تبدیل شده است (دنیر، 2018).

[1]. Niazi

[2]. Mansoori

[3]. Martin et al

[4]. Paulhus ­­­& Williams

[5]. Limon et al

[6]. Marashi et al

3-2- رضایت از زندگی.. 4

4-2- پیشینه پژوهش... 7

منابع. 8

آقابابائی، ناصر؛ تبیک، محمدتقی؛ حاتمی، جواد (1393). «رابطة صبر با رضایت از زندگی، سلامت روانی و شخصیت»، فصلنامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی، دورة 5، شمارة 2، 17‑28.

ایل‌بیگی، رضا؛ الهی مجد، لیلا؛ قاسمپور، عبدالله (1397). «نقش سبک‌های مقابله‌ای و تنظیم هیجان در پیش‌بینی رضایت از زندگی، فصلنامه روان‌شناسی، علوم اجتماعی و علوم تربیتی، دروة 2، شمارة 3، 1‑8.

زمانی شالکوهی، بهادر، و شیرازی، محمود (1399). پیش بینی خودکارآمدی اجتماعی و رضایت از زندگی در دانش‌آموزان از طریق دل بستگی به والدین و همسالان. مطالعات روانشناسی تربیتی, 17(38), 67-84.

عیسی‌زادگان، علی و دیگران (1395). «نقش تمایل به بخشش، قدردانی، امید و بهزیستی ذهنی در رضایت از زندگی، فصلنامه پژوهش‌های نوین روانشناختی، شمارة 42، 95‑111.

کجباف، محمدباقر، ادیب نیا، فائزه، و وصال، مینا (1400). رابطه تنهایی با رضایت از زندگی در دانش‌آموزان دختر متوسطه اول: نقش میانجی عزت نفس و حمایت اجتماعی ادراک شده. دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی, 22(2 (پیاپی 84)), 125-135.

محمدی رمقانی، سودابه. (1393). رابطة ابعاد خودکارآمدی و رضایت از زندگی: نقش واسطه‌گری فرسودگی تحصیلی، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، شیراز: دانشگاه شیراز.

موسوی، سیده فاطمه. (1396). بررسی علل و عوامل ایجاد رضایت از زندگی و اثر آن در قرآن و حدیث، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، ایلام: مؤسسه آموزش عالی باختر.

نعامی، عبدالزهرا، و محمودی کیا، مریم. (1398). رابطه تعارض کار-خانواده با فشار روانشناختی و رضایت زندگی. مجله روانشناسی، 23(1 (پیاپی 89))، 99-111.

Antaramian SP (2020). Life satisfaction. In Hupp S, & Jewell J (Eds.), The encyclopedia of child and adolescent development. John Wiley & Sons. 10.1002/9781119171492.wecad346

Bartram, D. (2021). Age and life satisfaction: Getting control variables under control. Sociology, 55(2), 421-437.

Diner E, Oishi S, Lucac, R. E. (2003). “Personality, culture, and subjective well– being: Emotional and cognitive evaluations of life”, Annual Review of Psychology, 54, 403-425.

Dymecka, J., Gerymski, R., & Machnik-Czerwik, A. (2022). How does stress affect life satisfaction during the COVID-19 pandemic? Moderated mediation analysis of sense of coherence and fear of coronavirus. Psychology, health & medicine, 27(1), 280-288.

Gori A, Topino E, Di Fabio A (2020) The protective role of life satisfaction, coping strategies and defense mechanisms on perceived stress due to COVID-19 emergency: A chained mediation model. PLoS ONE 15(11): e0242402. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0242402

Hall, A. (2014). Life Satisfaction, Concept of. In: Michalos, A.C. (eds) Encyclopedia of Quality of Life and Well-Being Research. Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-94-007-0753-5_1649

Hutchinson, G., Simeon, D. T., Bain, B. C., Wyatt, G. E., Tucker, M. B., and LeFranc, E. (2004). Social and health determinants of well being and life satisfaction in Jamaica. Int. J. Soc. Psychiatry 50, 43–53. doi: 10.1177/0020764004040952

Li, J. B., Delvecchio, E., Lis, A., Nie, Y. G., and Di Riso, D. (2016). Positive coping as mediator between self-control and life satisfaction: evidence from two Chinese samples. Pers. Individ. Differ. 97, 130–133. doi: 10.1016/j.paid.2016.03.042

Liang, S., Dong, M., Zhao, H., Song, Y., and Yang, A. (2022). Mindfulness and life satisfaction: the moderating effect of self-control and the moderated moderating effect of resilience. Pers. Individ. Differ. 185:111241. doi: 10.1016/j.paid.2021.111241

Luque-Reca, O., García-Martínez, I., Pulido-Martos, M., Burguera, J. L., & Augusto-Landa, J. M. (2022). Teachers’ life satisfaction: A structural equation model analyzing the role of trait emotion regulation, intrinsic job satisfaction and affect. Teaching and Teacher Education, 113, 103668.

Milas, G., Martinović Klarić, I., Malnar, A., Saftić, V., Šupe-Domić, D., & Slavich, G. M. (2021). The impact of stress and coping strategies on life satisfaction in a national sample of adolescents: A structural equation modelling approach. Stress and health: journal of the International Society for the Investigation of Stress, 37(5), 1026–1034. https://doi.org/10.1002/smi.3050

Pavot, W., & Diener, E. (2008). The satisfaction with life scale and the emerging construct of life satisfaction. The Journal of Positive Psychology, 3(2), 137– 152.

San Martín, J., Perles, F., & Canto, J. M. (2010). “Life satisfaction and perception of happiness among university students”, The Spanish journal of psychology, 13(2), 617-628.

Shin, D. C., and Johnson, D. M. (2010). Avowed happiness as an overall assessment of the quality of life. Soc. Indic. Res. 5, 475–492. doi: 10.1007/BF00352944

Shpakou, A., Naumau, I. A., Krestyaninova, T. Y., Znatnova, A. V., Lollini, S. V., Surkov, S., & Kuzniatsou, A. (2022). Physical activity, life satisfaction, stress perception and coping strategies of university students in Belarus during the COVID-19 pandemic. International journal of environmental research and public health, 19(14), 8629.

Strine, T. W., Chapman, D. P., Balluz, L. S., Moriarty, D. G., and Mokdad, A. H. (2008). The associations between life satisfaction and health-related quality of life, chronic illness, and health behaviors among u.s. Community-dwelling adults. J. Comm. Health 33, 40–50. doi: 10.1007/s10900-007-9066-4

Suldo, S. M., Savage, J. A., & Mercer, S. H. (2014). Increasing middle school students' life satisfaction: Efficacy of a positive psychology group intervention. Journal of Happiness Studies, 15(1), 19– 42.

Szcześniak, M., Kroplewski, Z., & Szałachowski, R. (2020). The mediating effect of coping strategies on religious/spiritual struggles and life satisfaction. Religions, 11(4), 195.