
«بحران» که معادل لاتین و انگلیسی آن، واژهی «کرایسیس» است، به زبان ساده، به نگرانی یا موقعیت خطرناک اطلاق میشود. در حقیقت، وضعیت یا دورهایی است که در آن اشیاء، نامطمئن، سخت و دردآور هستند. بحران وضعیتی است که تغییری ناگهانی در یك یا چند قسمت از عواملِ متغیّرِ نظام به وجود میآید.
بحرانها در نتیجهی بروز تناقض بین نشانگان سهگانهی توسعه یعنی: 1- برابری فرهنگی، 2- ظرفیت اقتصادی و 3- انفکاک اجتماعی ایجاد میشود.
هر بحران ابتدا با مرحلهی پیشتقارن آغاز میشود. هنگامی که نهادهای موجود به پاسخگویی به نیازها قادر نباشند، نوعی نبود تقارن ایجاد میشود. این نداشتن تقارن از ذات نظام یا از عوامل محیطی در صحنهی داخلی یا خارجی ناشی میشود.
سه عامل در تشخیص بحران، از دیدگاه روش تصمیمگیری، نقش عمده دارد که عبارت است از: تهدید، زمان و غافلگیری، که باید سه عامل ذکر شده حضور داشته باشد و در صورت نداشتن یکی از آنها، تصمیمات و نتایج و آثار جانبی آن، متفاوت خواهد بود. ویژگیهای ملموس بحرانها شامل عناصری میشود که به کیفیت آنها بستگی دارد.