مبانی نظری بهره وری سرمایه

بهره‌وری سرمایه، به‌عنوان یکی از ارکان اصلی در تحلیل عملکرد اقتصادی و تجاری، نشان‌دهنده کارایی تبدیل نهاده‌های سرمایه به ستانده یا ارزش است (انیفووز و همکاران[1]، 2018). این مفهوم فراتر از بازدهی صرف مالی بوده و شامل استفاده مؤثر از انواع مختلف سرمایه - اعم از سرمایه فیزیکی، انسانی، مالی و فکری - به‌منظور تحریک رشد اقتصادی و بهبود عملکرد بنگاه‌ها می‌شود (کنگاتاران[2]، 2019). درک صحیح از بهره‌وری سرمایه برای شناسایی ناکارآمدی‌ها، بهینه‌سازی تخصیص منابع و تقویت رشد پایدار در اقتصاد جهانی فزاینده پیچیده ضروری است (گارزارلی و لی‌مام[3]، 2019؛ کائو و همکاران[4]، 2021). مبانی نظری بهره‌وری سرمایه ریشه در مدل‌های رشد اقتصادی دارند که از الگوهای برون‌زا به چارچوب‌های درون‌زا تحول یافته‌اند، و عواملی همچون پیشرفت فناوری، دانش، سرمایه انسانی و تحقیق و توسعه را به‌عنوان تعیین‌کننده‌های اصلی رشد اقتصادی بلندمدت و تفاوت‌های بهره‌وری در سطح بین‌المللی برجسته می‌سازند (چیرووا و همکاران[5]، 2018).

اندازه‌گیری بهره‌وری سرمایه انسانی نیازمند بررسی عوامل گوناگونی از جمله کیفیت آموزش، آموزش‌های مداوم، نظام منتورینگ و شایستگی دیجیتال است. شایستگی دیجیتال به‌عنوان توانایی بهره‌گیری مؤثر از فناوری‌های دیجیتال در فرایندهای اجتماعی و اقتصادی تعریف می‌شود (مارخایچوک و استولتوف، 2020؛ مندویل-هرناندز و همکاران[6]، 2025).

 


[1] - Anifowose et al.

[2] - Kengatharan

[3] - Garzarelli & Limam

[4] - Cao et al.

[5] - Chirwa et al.

[6] - Mendivil-Hernández et al.