اجتماع امروز، جامعه سازمانی است که انسان امروزی از لحظه تولد در بیمارستان تا لحظه مرگ و دفن شدن در گورستان، در سازمانها به سر میبرد. زایشگاه، مهدکودك، کودکستان، مدرسه، دانشگاه، محل خدمت سی ساله و بالاخره سازمان گورستان، از جمله سازمانهایی هستند که انسان امروز مستقیماً با آنها در ارتباط است؛ همچنین به صورت غیرمستقیم با سازمانهای بیشمار دیگری نیز ارتباط دارد. ساختار سازمانی، با انجام وظایف برنامهریزی، سازماندهی، تقسیم کار و هماهنگی شکل میگیرد. سازمانهای امروزی نیاز به ساختاری دارند که کنترل شدید در آن کم باشد، چراکه ایجاد خلاقیت و نوآوری سازمانی، مستلزم کنار گذاشتن قواعد و چارچوبهای ذهنی است که بتواند ایدههای متعدد و تازهای عرضه کند. یکی از مهمترین عوامل خلاقیت و نوآوری سازمانی، ساختار مناسب و تشکیلات مناسب با اهداف مورد نظر میباشد (سالاری و همکاران، 1397).
از ساختار سازمانی تعاریف متعددی ارائه شده است که در ادامه تشریح میشوند.
ساختار سازمانی عبارت است از واگذاری رسمی نقشهای کاری و مکانیسمهای اداری برای کنترل و یکپارچگی فعالیتهای کاری (لیائو و همکاران[1]، 2011).
به اعتقاد وانگ و ژائو[2] ساختار سازمانی، نیروی محرکه سازمان بوده و زمینهساز ایجاد چارچوبی برای اجرای مناسب فرایندهای سازمانی است (وانگ و همکاران، 2014).
دفت[3] (1398) بیان داشته است که ساختار سازمانی فرایندی است که به سه رکن اصلی زیر اشاره دارد:
- ساختار سازمانی تعیینکننده روابط رسمی گزارشگری در سازمان است؛
- ساختار سازمانی تعیینکننده افرادی است که بهصورت گروهی در دوایر کار میکنند.
- ساختار سازمانی شامل سیستمهایی است که بهوسیله آنها، همه فعالیتهای دوایر یکپارچه میشود (دفت، 1398).
به عقیده روبینز[4] (2009)، ساختار سازمانی از طریق طراحی الگوهای تعاملی،زمینه اعمال کنترل بر افراد را فراهم مینماید. برد و همکاران[5] (2009)، ساختار سازمانی را مجموعه روابط مشخص میان واحدها، بخشها و مدیران یک سازمان تعریف کردهاند و معتقدند که ساختار سازمانی نهتنها از اجزای سخت مانند افراد،گروهها و بخشهای مختلف تشکیل شده است، بلکه اجزای نرم مانند روابط میان اجزای سازمانی را نیز در برمیگیرد (آقاکاظم شیرازی، 1398).
[1] Liao et al
[2]Wang & Zhao
[3] Daft
[4] Robbins
[5] Beard et al
همچنین می توانید از محصولات مشابه زیر دیدن کنید:
مبانی نظری رقابت پذیری سازمانی
مبانی نظری حمایت سازمانی درک شده
مبانی نظری مدیریت سایبرنتیک و سلامت سازمان