کودکی اولین و مهمترین دوره زندگی آدمی است. دوره­ای شاخص برای توسعه مهارت­های بنیادی و حرکتی. در این دوره کودک یک نقش فعال در ساختار یادگیری و فهمیدن دارد و دانشی که در این دوران به دست می­آورد، بسیار مهم و تعیین کننده است. هنگامی که کودکان مدرسه را شروع می­کنند، مشتاقند تا چیزهای جدیدی بیاموزند و اگر آمادگی لازم برای ورود به این دوره در کودک ایجاد شود، حتما ضمانت کافی برای کسب موفقیت­های آینده او نیز فراهم خواهد شد (برخورداری و جمشیدیان،1394).

آموزش در دوران اولیه کودکی مورد توجه و علاقه طیف وسیعی از دست اندرکاران تعلیم و تربیت، روانشناسان، فلاسفه و دانشمندان فیزیولوژي، بیولوژي و بسیاري از زنان و مردان حرفه­هاي گوناگون بوده است. آموزش و پرورش در دوره پیش دبستانی در ساختار آموزشی بسیاري از جوامع و کشورها جایگاه بسیار ارزشمند و حساسی دارد و اولین مرحله آموزش و پرورش رسمی است و یک محیط رفتاری بسیار مهم برای بسیاری از بچه­ها به شمار می­رود. هرچه آموزش­های دوره پیش دبستانی با کیفیت بالاتری ارائه گردد، کودکان دوران تحصیلی قوی­تری خواهند داشت(لفرانسیوس،2010). بنابراین به نظر می­رسد که آموزش­های دوره پیش دبستانی بتوانند در موفقیت تحصیلی دانش­آموزانی که به پایه اول دبستان وارد می­شوند، اثرگذار باشند.

 لغت preschool educaticn  در فرهنگ و بستر مشتق از دو بخش prare یعنی قبل و school یعنی مدرسه، به معنی اشاره به دوره­ای است قبل از آن که کودک به مدرسه برود. آموزش و پرورش قبل از دبستان اصولا شامل تمام سنین قبل از دبستان می­شود. در اسلام تعلیم و تربیت از نوزادی حتی از زمان انعقاد نطفه و قبل از آن مطرح است و دستورهای لازم در این مورد داده شده است. مراکزی را که در این دوره غالباً  به پرورش غیررسمی و نتیجتاً غیر اجباری کودکان سالم برای ساعاتی از روز می پردازند مهد کودک و کودکستان گویند. مهدهای کودک به مراکزی اطلاق می­شود که برای نگهداری، مراقبت و آموزش و پرورش قبل از دبستان کودکان سالم از 3 ماهگی تا پایان 5 سالگی. پیش دبستانی[1] که با نام دوره پیش‌دبستان یا دوره آمادگی نیز شناخته می‌شود، در نظام آموزشی ایران، دوره‌ای است که کودکان در یک یا دو سال قبل از ورود به دبستان می‌گذرانند. این دوره جهت آماده ساختن کودکان پنج ساله برای ورود به دبستان است و واحدهای مستقل یا ضمیمه دبستان‌ها تحت عنوان «آمادگی» تأسیس و توسعه یافته‌است. در این واحدها، کودکان پنج ساله به مدت یک سال طبق برنامه خاصی برای ورود به دوره بعد آماده می‌شوند. تعیین سیاست‌های آموزشی و پرورشی دوره کودکستان و آمادگی با شورای عالی آموزش و پرورش بوده و مسئولیت برنامه‌ریزی و پیش­بینی ضوابط و مقررات این دوره بر عهده دفتر آموزش ابتدایی و راهنمایی تحصیلی کشور است (کاکیا،1393).

[1] Preschool

2-2- کودکان پیش دبستانی.. 4

1-2-2- مفهوم و ماهیت دوره پيش‏دبستاني.. 4

2-2-2- اهميت دوره پيش دبستانی.. 7

3-2-2- صاحب نظران آموزش پیش دبستانی.. 8

4-2-2- ويژگي هاي كودكان پيش دبستاني.. 15

2-6- پیشینه پژوهش... 19

منابع. 20

احمدوند، محمدعلی.(1390). روان شناسی بازی. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.

اسپادک، برنارد.(1390). آموزش در دوران کودکی. ترجمه محمد حسین نظری­نژاد. مشهد: انتشارات آستان قدس.

آزمند، محمد.(۱۳۹۲). آموزش پیش‌دبستانی در کره جنوبی. پژوهش­های آموزش و یادگیری، سال نوزدهم، شماره 5، 134-116.

به پژوه، احمد.(1383). آسیب شناسی خانواده و پیشگیری از ستیزه های خانوادگی در استادان طرح جامع آموزشی خانواده، خانواده و فرزندان در دوره پیش دبستان. تهران: انتشارات انجمن اولیاء و مربیان.

پارسا، محمد.(1397) روان شناسي رشد كودك و نوجوان. تهران: بعثت.

پژوهنده، علي، حميدپور، حسن، و حسينائي، علی. (1392). نقش پيش دبستاني در يادگيري مهارت­هاي رواني- حركتي و سازگاري اجتماعي. مجله علوم تربيتي دانشگاه شهيد چمران اهواز؛ سال پنجم، شماره 3، 138-117.

پیاژه، ژان.(1387). روانشناسی کودک. ترجمه زینب توفیق، تهران: نشر نی.

حمیدپور، حسن، حسینایی، علی، و پژوهنده، علی.(1388). نقش آموزش پیش دبستانی در یادگیری مهارت­های روانی حرکتی و سازگاری اجتماعی. مجله علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، 3، 138-117.

حيراني، شبنم. (1387). كودك من و پيش دبستاني. ماهنامه كودك. شماره 36. تهران: سازمان بهزيستي دفتر امور كودكان و نوجوانان.

راجرز، دوروتی. (1387). روانشناسی کودک. ترجمه غلامعلی سرمد. تهران: انتشارات مدرسه عالی پارس. 

برای ارتقای سطح این فعالیت­ها. طرح پژوهشی دفتر شورای تعلیم و تربیت.

ستیر، ویرجینا. (1386). آدمسازی در روانشناسی خانواده. ترجمه بهروز بیرشک. انتشارات رشد.

سلطانی، لیلا. (1396). آموزش و پرورش پیش از دبستان. تهران: انتشارات مداد سفید.

شایق، محمد؛ برزگر بفرویی، کاظم؛ و رحیمی، مهدی. (1400). نقش عوامل خانوادگی در پرخاشگری کودکان پیش دبستانی با واسطه­گری مهارت­های اجتماعی. دو ماهنامه طلوع بهداشت یزد، 20 (1)، 54-39.

شرفی، محمدرضا. (1392). جوان و بحران هویت. تهران: انشارات سروش.

شفیع آبادی، عبدالله.(1392). راهنمایی و مشاوره کودک. تهران: انتشارات سمت.

عبدی، بهشته. (1396). مهارت­های اجتماعی و مشکلات رفتاری کودکان پیش دبستانی ایرانی. فصلنامه روانشناسی تحولی، 4(16)، 342-333.

قاسم­تبار، سید نبی­الله، مفیدی، فرخنده، محمدی­زاده، علی، و قاسم­تبار، عبدالله. (1395). تاثیر آموزش موسیقی در مهارت­های پایه ریاضی کودکان پیش دبستانی. نشریه روانشناسی، شماره 27، 254-245.

کاکیا، لیدا.(1393). بررسی تاثیر آموزش قبل از دبستان بر درک مطلب و سرعت خواندن در پایه اول ابتدایی مدارس قم. مدارس کارآمد، شماره 7، 13-8.

كول، ونيتا.(1384). برنامه آموزش و پرورش در دوره پيش از دبستان. ترجمة فرخنده مفيدي. تهران: سمت.

مصلحي، زيبنده. (1394). درباره رشد و آموزش كودكان چه مي دانيد. تهران: محراب قلم.

مفیدی، فرخنده.(1394). آموزش و پرورش پیش دبستانی و دبستان. تهران: پیام نور.

مولایی تاجکوه، مسعود. (1392). شناسایی نقاط قوت و ضعف برنامه­های پیش دبستانی از طریق بررسی تاثیر آموزش و پرورش پیش دبستانی بر پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان پایه اول تا سوم ابتدایی شهرستان ورامین. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه خوارزمی.

نظریان، عباس. (1392). بررسی تاثیر آموزش های پیش دبستانی بر مهارت های حرکتی پایه پسران 6-5 ساله. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.

Barnett, W. S., Lamy, C., & Jung, K.(2019). The effects of state prekindergarten programs on young children’s school readiness in five states. New Brunswick, NJ:National Institute for Early Education Research (NIEER).

Carin, W .(2015). Theory of development: concepts and applicatins (4 ed) American: Prantice-Hall.

Denham, S. A., Caverly, S., Schmidt, M., Blair, K., DeMulder, E., Caal, S., Hamada,H., & Mason, T. (2012). Preschool understanding of emotions: Contributions to classroom anger and aggression. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 43(7), 901–916.

Greenman, P. S.(2015). A multi-informant longitudinal study of aggression, peer rejection, and school adjustment in elementary school children. Doctoral Dissertation. University of Ottawa (Canada). AATNR10972.

A.(2010). Children stress leads to later suicidal via its effect on cognitive functioning . Suicide and Life Threatening Behavior, 30, 183-198.