معمولا در نوشته ­ها و گفته ­ها سخن از واژه­ای به­ میان می­آید که تعیین­ کننده و مهم بوده و نقش آن در زندگی اجتماعی انسان­ها انکارناپذیر است. آن واژه چیزی جز توسعه نیست. این کلمه غالبا به­صورت ترکیبی با کلمات دیگر همچون: توسعه شهرها، توسعه راه ­ها، توسعه راه ­آهن، توسعه صنعتی، توسعه مخابرات و شبکه رادیویی و تلویزیونی، توسعه علمی حتی توسعه انسانی و غیره به­کار می­رود. در میان کشورها برخی نسبت به بعضی دیگر از منظر موارد یاد شده در بالا توسعه­یافته و یا توسعه­ یافته ­تر است. فلذا آن کشور و کشورها را در یک تقسیم­بندی به کشورهای توسعه ­یافته و یا کمتر توسعه ­یافته و یا توسعه ­نیافته و عقب­مانده تقسیم می­کنند و یا اصولا در ارتباط با بحث توسعه، توسعه اقتصادی اجتماعی، فرهنگی و حتی توسعه سیاسی مطرح می­شود. در همین­ راستا بحث برنامه­ های پنج­ساله ده ساله، بیست ساله و یا چشم­انداز آن، توسط دولت­ها و یا حکومت­ها تنظیم و به مجالس­شان جهت بررسی و تصویب تسلیم می­شود (سهرابی و حاج­علی­خانی، 1396). توسعه و بهبود در لغت به ­معنای رشد تدریجی در جهت پیشرفته­تر شدن، قدرتمندتر شدن و حتی بزرگ شدن است. بروکفیلد در تعریف توسعه می­گوید: توسعه را باید برحسب پیشرفت به­ سوی اهداف رفاهی نظیر کاهش فقر، بیکاری و نابرابری تعریف کنیم. به ­طورکلی توسعه جریانی است که در خود تجدید سازمان و سمت­گیری متفاوت کل نظام اقتصادی اجتماعی را به­همراه دارد. توسعه علاوه­ براینکه بهبود میزان تولید و درآمد را در بر دارد شامل دگرگونی­های اساسی در ساخت­های نهادی، اجتماعی، اداری و همچنین ایستارهای و دیدگاه­ های عموم مردم است. توسعه در بسیاری از موارد حتی عادات و رسوم و عقاید مردم را نیز دربر می­گیرد (اله­یاری و همکاران، 1396).

اکثر محققان استدلال می­کنند که توانمندسازی نتیجه نیست بلکه فرآیند به ­دست آوردن قدرت یا نفوذ بر منابع می­باشد (آندریا[2]، 2016). ازنظر باتلیوالا (2007)، توانمندسازی را می­توان به­ عنوان داشتن توانایی کنترل پدیده­ ها تعریف و به دو بعد کنترل منابع و کنترل ایدئولوژی تقسیم کرد. بخش اول در مورد کنترل منابع اعم­از منابع مالی، منابع فکری و منابع ملموس و بخش دیگر مربوط­به کنترل ازنظر باورها، نگرش­ها و ارزش­ها می­باشد (یوپیتچ[3]، 2021). توانمندسازی کسب­ وکار را باید در توانمندسازی فراگیر و چندجانبه در سطوح مختلف فردی، سازمانی و اجتماعی درنظر گرفت. فرآیند توانمندسازی در مفهوم مشارکت ریشه دوانده است (سندهیا و سولفی[4]، 2021). توانمندسازی فردی در سطح فردی از یک فرآیند چندسطحی تبعیت می­کند که به توانایی فرد در کنترل شرایط می­انجامد. توانمندسازی سازمانی نیز در سطح سازمان و برای ارتقای عملکرد کارکنان رخ می­دهد. این نوع توانمندسازی غالبا به توسعه نوع شغل و موقعیت کاری می­پردازد (بک[5] و همکاران، 2018). توانمندسازی جامعه یک فرآیند کنش اجتماعی است که ازطریق آن افراد، جوامع و سازمان­ها بر زندگی خود در زمینه تغییر محیط اجتماعی و سیاسی خود برای بهبود برابری و کیفیت زندگی تسلط پیدا می­کنند. تغییر فردی پیش­نیازی برای تغییر و توانمندسازی اجتماعی است (اودین[6]، 2019)

[1] Raudeliuniene

[2] Andrea

[3] Yoopetch

[4] Sandhya and Sulphey

[5] Back

[6] Uddin

 ادبیات بهبود کسب و کار. 4

مفهوم توسعه و بهبود. 4

 مفهوم بهبود کسب و کار. 5

نظریه های رشد و بهبود کسب و کارهای کوچک و متوسط.. 9

 نظریه نهادی.. 10

نظریه دیدگاه مبتنی بر منابع. 11

 تئوری انتشار نوآوری.. 13

 نظریه سهامداران. 14

 نظریه اقتضایی.. 16

 نظریه قابلیت های پویا 17

نظریه رده های بالا. 19

 استراتژی کلی شرکت ها در راستای بهبود کسب وکار. 20

 عوامل مؤثر بر بهبود کسب و کار. 23

پیشینه تحقیقات انجام شده 28

منابع   30

• سهرابی پارسا، حبیب و حاجی علی خانی، نوبیه،(1396) ،توسعه پایدار و مدیریت شهری،سومین همایش بین­المللی افق­های نوین در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی،تهران
• اله یاری، حدیثه و ناصحی، سعیده و فالح حسین آبادی، فریبا، (1396)،مشارکت در توسعه پایدار،یازدهمین کنگره ملی پیشگامان پیشرفت،تهران
• آذری، علیرضا و حمیدی، حجت اله،(1399)، ارائه یک مدل ارزیابی برای توسعه پایدار کسب وکار الکترونیکی هوشمند، دهمین کنگره سراسری فناوری­های نوین در حوزه توسعه پایدار ایرا
• احمدپور داریانی، محمود )6811(، "شناسایی عوامل موفقیت مدیریت منابع انسانی در کسب و کارهای کوچک و متوسط"، توسعه کارآفرینی، 6 (61).
• حاجی پور، علیرضا و خدامرادی، محمد،(1396) ،تاثیر استراتژی­های تحقیق و توسعه بر فضای کسب وکار درشرکت فوالد اکسین خوزستان،دهمین کنفرانس بین­المللی اقتصاد و مدیریت،رشت
• سالونه، شهلا؛ ساکتی، پرویز؛ پورمهدی، کتایون (1398). بررسی راهبردهای رشد بازار کسب و کارهای کوچک و متوسط زنان ایرانی، مطالعات رفتار مصرف­کننده، 7 (1).
• حسین­پور، مهدی؛ جمشیدی، محمدجواد؛ کریمی، حسین؛ بخشم، میلاد (1399). طراحی الگوی عوامل مؤثر بر موفقیت کسب و کارهای کوچک و متوسط با استفاده از رویکرد تفسیری ساختاری. فصلنامه مدیریت کسب و کار، شماره 48.

• Adoli, H. L., & Kilika, J. M. (2020). Conceptualizing the role of leadership strategy in the context of strategic management process: A review of literature. In: Journal of Economics and Business, 3(4), 1598-1623. doi: 10.31014/aior.1992.03.04.307
• Adomako,S.(2016).Entrepreneurial Passion and Small Business Growth in Ghana(the degree of Doctor of Philosophy in Management ) , Warwick Business School, University of Warwick.
• Ahani, A., Rahim, N. Z. A., & Nilashi, M. (2017). Firm performance through social customer relationship management: Evidence from small and medium enterprises. In 2017 International Conference on Research and Innovation in Information Systems (ICRIIS) (pp. 1-6). IEEE.
• Ahmad, N. H., Rahman, S. A., Rajendran, N. L. K. A., & Halim, H. A. (2020). Sustainable entrepreneurship practices in Malaysian manufacturing SMEs: the role of individual, organisational and institutional factors. World Review of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development, 16(2), 153-171
• Al Mamun, A. (2018). Diffusion of innovation among Malaysian manufacturing SMEs. European Journal of Innovation Management, 21(1), 113-141
• Andrea, C. (2016). Women’s empowerment: what works. Journal of International Development, Vol. 28 No. 3, pp. 342-359.
• Assandé, K. P., Naouré, A. F., & Vangah, Y. C. A. (2020). Sustainable development and smalland medium-sized enterprises: How to meet the challenges of mobilizing Ivorian SMEs?. In inclusive green growth (pp.119-136). Springer, Cham. doi.org/10.1007/978- 3-030-44180-7_6.
• Back, R.M., Lowry, L.L. and Cartier, E.A. (2018).Leapfrogging to empowerment and inclusivity: A South African hospitality and tourism business perspective, Journal of Hospitality and Tourism Insights, Vol. 1 No. 1, pp. 4- 36. https://doi.org/10.1108/JHTI-10-2017-0005.
• Bagnoli, C., & Giachetti, C. (2015). Aligning knowledge strategy and competitive strategy in small firms. Journal of Economics and Management 16, 571-598.
• Buys, A. (2020). Strategic management of conservation areas: a systems thinking approach to sustaining complex multi-stakeholder organisations (Doctoral dissertation). http://hdl.handle.net/10500/26898
• Caldera, H. T. S., Desha, C., & Dawes, L. (2019). Evaluating the enablers and barriers for successful implementation of sustainable business practice in „lean‟ SMEs. Journal of Cleaner Production, 218, 575-590.
• Carvalho, A. M., Sampaio, P., Rebentisch, E., Carvalho, J. Á., & Saraiva, P. (2019). Operational excellence, organisational culture and agility: the missing link?. Total Quality Management & Business Excellence, 30(13-14), 1495-1514, doi.org/10.1080/14783363.2017.1374833
• Chege, S. M., & Wang, D. (2020). The influence of technology innovation on SME performance through environmental sustainability practices in Kenya. Technology in Society, 60, 101210, doi.org/10.1016/j.techsoc.2019.101210.
• Cuervo-Cazurra, A., Newburry, W., & Park, S. H. (2020). 15 Examining Strategic Capabilities Across Emerging Markets and Their Firms. Building Strategic Capabilities in Emerging Markets, 359.
• Darcy, C., Hill, J., McCabe, T. J., & McGovern, P. (2014). A consideration of organisational sustainability in the SME context: A resource-based view and composite model. European Journal of Training and Development, 38(5), 398-414
• Davis, P. E., & Bendickson, J. S. (2020). Strategic antecedents of innovation: Variance between small and large firms. Journal of Small Business Management, 59(1) 47-72,
• Dentchev, N., Rauter, R., Jóhannsdóttir, L., Snihur, Y., Rosano, M., Baumgartner, R., ..., & Jonker, J. (2018). Embracing the variety of sustainable business models:
• Do, H., Mazzarol, T., Soutar, G. N., Volery, T., & Reboud, S. (2018). Organisational factors, anticipated rents and commercialisation in SMEs. International Journal of Innovation Management, 22(2), 1850018, doi.org/10.1142/S1363919618500184
• Eijdenberg, E. L., Thompson, N. A., Verduijn, K., & Essers, C. (2019). Entrepreneurial activities in a developing country: an institutional theory perspective. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 25 (3), 414-432,
• Fauzi, A. A., & Sheng, M. L. (2020). The digitalization of micro, small, and medium-sized enterprises (MSMEs): An institutional theory perspective. Journal of Small Business Management, 1-26, doi.org/10.1080/00472778.2020.1745536
• Francke, E., & Alexander, B. (2019). Entrepreneurial development in South Africa through innovation: A model for poverty alleviation. Acta Commercii, 19(1), 1- 11, doi.org/10.4102/ac.v19i1.631.
• Freudenreich, B., Lüdeke-Freund, F., & Schaltegger, S. (2020). A stakeholder theory perspective on business models: Value creation for sustainability. Journal of Business Ethics, 166, 3-18, doi.org/10.1007/s10551-019-04112-z
• Friedmann, C. B., Garg, R., & Holtbrügge, D. (2018). CEOs' cultural and demographic attributes and organisational performance of Indian SMEs: an upper echelon approach. International Journal of Entrepreneurial Venturing, 10(5), 483-512,
• Galy, E., Sauceda, M., J. (2014). Post-implementation practices of ERP systems and their relationship to financial performance. Information and Management, 51, 310–319.
• Glover, J. L., Champion, D., Daniels, K. J., & Dainty, A. J. (2014). An Institutional Theory perspective on sustainable practices across the dairy supply chain. International Journal of Production Economics, 152, 102-111, doi.org/10.1016/j.ijpe.2013.12.027.
• Gupta, H., K. Aye, K., T., Balakrishnan, R., Rajagopal, S., Nguwi, Y., Y. (2014). A study of key critical success factors for enterprise resource planning systems. International Journal of Computer and Information Technology, 3(4), 813-818.
• Hadjimanolis, A. (2019). Drivers and barriers to sustainable innovation in SMEs in the context of small countries. Managing sustainable innovation. Routledge, 1997- 2013.
• Hami, N., Yamin, F. M., Shafie, S. M., Muhamad, M. R., & Ebrahim, Z. (2018). Sustainable manufacturing practices among SMEs in Malaysia. International Journal of Technology, 9(8), 1658-1667, doi.org/10.14716/ijtech.v9i8.2751.
• Hashim, N. A. B., Raza, S., & Minai, M. S. (2018). Relationship between entrepreneurial competencies and small firm performance: are dynamic capabilities the missing link?. Academy of Strategic Management Journal. 17(2), 1-10
• Hooi, H. C., Ahmad, N. H., Amran, A., & Rahman, S. A. (2016). The functional role of entrepreneurial orientation and entrepreneurial bricolage in ensuring sustainable entrepreneurship. Management research review. 39(1)2, 1616- 1638,
• Jasra, J., Hunjra, A. I., Rehman, A. U., Azam, R. I., & Khan, M. A. (2011). Determinants of business success of small and medium enterprises. International Journal of Business and Social Science, 2(20).
• Jia, C., Tang, X., & Kan, Z. (2020). Does the nation innovation system in china support the sustainability of small and medium enterprises (SMEs) innovation?. Sustainability, 12(6), 2562, doi.org/10.3390/su12062562.
• Johnson, M. P. (2015). Sustainability management and small and medium‐ sized enterprises: Managers' awareness and implementation of innovative tools. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 22(5), 271-285
• Jones, T. M., Wicks, A. C., & Freeman, R. E. (2017). Stakeholder theory: The state of the art. The Blackwell guide to business ethics, 17-37. doi.org/10.1002/9781405164771.ch1
• Juliani, P., Agus, S., Kresna, S. R., & Mahardika, A. P. (2018). The Influence of sme Empowerment towards Sustainability of Batik Business: A Study of Handmade Mangrove Batik sme At Surabaya, Indonesia. RJOAS, 4(76): 1-7.
• Kiiru, G. W. (2015). Dynamic capabilities, strategic orientation and competitive advantage of small and medium-retail enterprises in Kenya. A Published Thesis Doctor of Philosophy in Business Administration, Jomo Kenyatta University Kenya.
• Kordnaeej,A.,Farokh.Sh.,KhodadHoseini.Kh.,Zali,M.(2018).Identifying the growth pattern of small and medium-sized businesses in the Iranian food industry, Using Grounded Theory.Journal of Entreprqneurship Development,10(3). 457-475. (in Persian).
• Kouki, A. (2015). Joint impact of ERP systems and non-financial performance indicators on corporate financial performance: Evidence from French listed companies. Management Science Letters, 5, 1-10
• Leonidou, L. C., Christodoulides, P., Kyrgidou, L. P., & Palihawadana, D. (2017). Internal drivers and performance consequences of small firm green business strategy: The moderating role of external forces. Journal of business ethics, 140(3), 585-606.
• Li, C., & Asim, S. (2019). Diffusion of innovation through individual and collective entrepreneurship. Asia Pacific Journal of Innovation and Entrepreneurship, 13(1), 89 107, doi.org/10.1108/APJIE-06-2018-004
• Lijauco, F., Gajendran, T., Brewer, G., & Rasoolimanesh, S. M. (2020). Impacts of culture on innovation propensity in small to medium enterprises in construction. Journal of construction engineering and management, 146(3), 04019116
• McAdam, R., Miller, K., & McSorley, C. (2019). Towards a contingency theory perspective of quality management in enabling strategic alignment. International Journal of Production Economics, 207, 195-209.doi.org/10.1016/j.ijpe.2016.07.003.
• McKiernan, P. (Ed.). (2017). Historical evolution of strategic management, volumes I and II (Vol. 1). Taylor & Francis.
• Muafi, M. (2015). Green IT empowerment, social capital, creativity and innovation: A case study of creative city, Bantul, Yogyakarta, Indonesia. Journal of Industrial Engineering and Management, 8(3), 719-737.
• Mulhadi, M., & Azam, S. (2019). Empowerment of Small and Medium Enterprise (SME) Traders through Insurance. In First International Conference on Progressive Civil Society (ICONPROCS 2019).
• Nor-Aishah, H., Ahmad, N. H., & Thurasamy, R. (2020). Entrepreneurial leadership and sustainable performance of manufacturing SMEs in Malaysia: The contingent role of entrepreneurial bricolage. Sustainability, 12(8)
• Ouma-Mugabe, J., Chan, K. Y., & Marais, H. C. (2021). A critical review of policy instruments for promoting innovation in manufacturing small and medium enterprises (SMEs) in South Africa. Entrepreneurship, Technology Commercialisation, and Innovation Policy in Africa, 237-258, doi.org/10.1007/978-3-030-58240-1_11.
• Parto, A., Sofian, S,. Saat, M., M. (2016). The impact of enterprise resource planning systems on financial performance in developing county. International Review of Management and Business Research, 5(1), 176-187
• Pedersen, E. R. G., Gwozdz, W., & Hvass, K. K. (2018). Exploring the relationship between business model innovation, corporate sustainability, and organisational values within the fashion industry. Journal of Busin ss t i s, , - , doi.org/10.1007/s10551- 016-3044-7
• Pratono, A. H., Al-Mashari, M., & Del Giudice, M. (2016). Strategic orientation and information technological turbulence: Contingency perspective in SMEs. Business Process Management Journal. 22(2)
• Ramirez, E., Gonzalez, R. J., & Moreira, G. J. (2014). Barriers and bridges to the adoption of environmentally-sustainable offerings. Industrial Marketing Management, 43(1), 16–24.
• Rashidirad, M., & Salimian, H. (2020). SMEs‟ dynamic capabilities and value creation: the mediating role of competitive strategy. European Business Review, 32(4), 591- 613, doi.org/10.1108/EBR-06-2019-0113
• Ratten, V., & Usmanij, P. (2020). Entrepreneurial opportunities: economics and sustainability for future growth. Emerald Publishing Limited, 1-6,
• Raudeliuniene, J., Dzemyda, I., & Kimpah, J. (2014). Factors for assessment of women empowerment: Theoretical approach. In 8th International Scientific Conference on Business and Management. 15-16
• Rezaee, Z., Tsui, J., Cheng, P., & Zhou, G. (2019). Business sustainability in Asia: Compliance, performance, and integrated reporting and assurance. John Wiley & Sons
• Rosyadi, S., Kusuma, A. S., Fitrah, E., Haryanto, A. & Adawiyah, W. (2020). The multistakeholder‟s role in an integrated mentoring model for SMEs in the creative economy sector. SAGE Open, 10(4), 1-14, doi.org/10.1177/2158244020963604
• Saade, R., & Nijher, H. (2016). Critical success factors in Enterprise Resource Planning implementation: a review of case studies. Journal of Enterprise Information Management, 29(1).
• Sandhya, S. and Sulphey, M M. (2021), "Influence of empowerment, psychological contract and employee engagement on voluntary turnover intentions", International Journal of Productivity and Performance Management, Vol. 70 No. 2, pp. 325-349. https://doi.org/10.1108/IJPPM-04- 2019-0189.
• Sarwoko,E.,& Frisdiantara,.Ch.(2016). Growth Determinants of Small Medium Enterprises (SME). Universal Journal of Management 4(1),36-41.
• Schmitt, U. (2018). Supporting the sustainable growth of SMEs with content-and collaborationbased personal knowledge management systems. Journal of Entrepreneurship and Innovation in Emerging Economies, 4(1), 1-21,
• Schoemaker, P. J., Heaton, S., & Teece, D. (2018). Innovation, dynamic capabilities, and leadership. California Management Review, 61(1), 15-42, doi.org/10.1177/0008125618790246.
• SDGs (SDGs, 2020). Global Goals for Sustainable Development. https://www.intracen.org/itc/goals/Global-Goals-for- Sustainable Development/(Accessed August 19, 2020)
• Shamsudin, M. F., Ishak, M. F., Hashim, M. A., Nabi, M. A., Yazid, M. F. M., & Razak, A. A. (2019). Preliminary analysis on relationship of CRM functions implementation towards firm‟s business performance. Humanities & Social Sciences Reviews, 7(1), 113- 120,
• Shibin, K. T., Dubey, R., Gunasekaran, A., Hazen, B., Roubaud, D., Gupta, S., & Foropon, C. (2020). Examining sustainable supply chain management of SMEs using resource based view and institutional theory. Annals of Operations Research, 290(1), 301-326,
• Srisathan, W. A., Ketkaew, C., & Naruetharadhol, P. (2020). The intervention of organizational sustainability in the effect of organizational culture on open innovation performance: A case of Thai and Chinese SMEs. Cogent business & management, 7(1), 1717408, doi.org/10.1080/23311975.2020.1717408
• Tacheva, Z., Simpson, N., & Ivanov, A. (2020). Examining the Role of Top Management in Corporate Sustainability: Does Supply Chain Position Matter?. Sustainability, 12(18), 7518, doi.org/10.3390/su12187518.
• Tang, G., Park, K., Agarwal, A., & Liu, F. (2020). Impact of innovation culture, organization size and technological capability on the performance of SMEs: The Case of China. Sustainability, 12(4), 1355, doi.org/10.3390/su12041355.
• Teece, D. J. (2018). Business models and dynamic capabilities. Long Range Planning, 51(1), 40- 49, doi.org/10.1016/j.lrp.2017.06.007.
• Torraco, R. J. (2016). Writing integrative literature reviews: Using the past to explore the future‟. Human Resource Development Review, 15, 404-28,
• Turner, S.G. and Maschi, T.M. (2015). Feminist and empowerment theory and social work practice, Journal of Social Work Practice, Vol. 29 No. 2, pp. 151- 162.
• Uddin, N. (2019), "Empowerment through participation in local governance: the case of Union Parishad in Bangladesh", Public Administration and Policy: An Asia-Pacific Journal, Vol. 22 No. 1, pp. 40-54. https://doi.org/10.1108/PAP-10- 2018-0002.
• Valentinov, V., Roth, S., & Will, M. G. (2019). Stakeholder theory: A Luhmannian perspective. Administration & Society, 51(5), 826-849, doi.org/10.1177/0095399718789076
• Van Looy, A., & Van den Bergh, J. (2018). The effect of organization size and sector on adopting business process management. Business & Information Systems Engineering, 60(6), 479-491, doi.org/10.1007/s12599-017-0491-3
• Victer, R. S. (2020). Connectivity knowledge and the degree of structural formalization: a contribution to a contingency theory of organizational capability. Journal of Organization Design, 9(1),1-22, doi.org/10.1186/s41469-020-0068-3.
• Voinea, C. L. (2017). Russian roulette: Survival of foreign SMEs in emerging economies during crisis-evidence from Romania. Journal of business management and economics, 5(8), 1- 13, doi.org/10.15520/jbme.2017.vol5.iss8.264.pp01-13.
• World Bank (2020). Small and medium enterprises (SMEs) finance. Improving SMEs‟ access to finance and finding innovative solutions to unlock sources of capital.
• Wu, Q. (2017). Developing dynamic capabilities for corporate sustainability: the role of knowledge transfer between supply chain partners. Doctor of Philosophy, University of Bedfordshire, 1-290.
• Yoopetch, C. (2021). Women empowerment, attitude toward risk-taking and entrepreneurial intention in the hospitality industry. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, Vol. 15 No. 1, pp. 59- 76. https://doi.org/10.1108/IJCTHR-01-2020-0016
• Yun, J. J., Zhao, X., Park, K., & Shi, L. (2020). Sustainability condition of open innovation: Dynamic growth of Alibaba from SME to large enterprise. Sustainability, 12(11),
• Zvitambo, K., & Chazireni, B. (2020). Society-oriented social responsibility compass to sustainable growth of small and medium enterprises in developing countries. Global Journal of Management and Business Research, 20(7), 29-45.