در کشورهای درحال توسعه و اقتصادهای درحال­گذار، که دارای بازارهای مالی کمتر توسعه­یافته بوده، بانک­ها نهادهای مهمی هستند که قادرند به واسطه­گری مالی پرداخته و می­توانند با ارائه روش­های گوناگون به کاهش میزان ریسک سرمایه­گذاری کمک می­کنند. هر یک از بانک­ها سعی در جذب سپرده­های مردم دارند جذب سپرده برای بانک­ها اهمیت ویزه­ای دارد، چون سپرده­ها به عنوان منبع اصلی بانک از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. زیرا وضعیت سپرده­ها بر نقدینگی و ریسک نقدینگی و میزان اعطای تسهیلات و در نتیجه بر هزینه­ها و درآمدهای عملیاتی بانک تاثیرگذار است. بنابراین، جذب سپرده به عنوان بخش اصلی فعالیت­های بانکی زمینه لازم را برای ایفای وظایف تکمیلی و قانون عملیات بانکی فراهم می­کند. از این رو، جذب سپرده از سوی بانک می­تواند خدمت پرداخت وام و اعتبار توسط بانک را گسترش دهد و در شرایط جاری که درآمد بانک از طریق اعطای تسهیلات تامین می­شود، سودآوری بانک را افزایش دهد (راز[1]، 2017).

سپرده­ها از مهم­ترین منابع بانک­ها هستند و بدون آن­ها موجودیت بانک توجیه­پذیر نمی­باشد؛ زیرا سرمایه بانک­ها در مقابل سپردة آن­ها رقم ناچیزی است. ازآنجاییکه معمولاً اعطای تسهیلات که یکی از راه­های اصلی کسب­ درآمد بانک­ها می­باشد، از محل جذب سپرده­ها تأمین می­گردد، لازمة این امر مجهز بودن بانک­ها به منابع سپرده است. انواع سپرده­ها عبارتند از: جاری، پس­انداز. سپرده­های سرمایه­گذاری مدت­دار که خود به دو قسم دسته­بندی می­شوند: کوتاه مدت، بلند مدت (علیشاهی قلعه­جوقی و لطیفی، 1392). در ایران بخش قابل توجهی از دارایی­های مالی در قالب سیستم بانکی به صورت سپرده­های بلندمدت و کوتاه­مدت سرمایه­گذاری می­شود که بانک­ها به بهره­گیری از این سپرده­ها در فعالیت­های تولیدی سرمایه­گذاری می­کنند. از سوی دیگر، نقش منحصربفرد سیستم بانکی در جذب سپرده و تأمین و تجهیز منابع مالی به دلیل فقدان بازارهای مالی گسترده بسته­های نامناسب برای سرمایه­گذاری خارجی و نرخ پایین پس­انداز و سرمایه­گذاری در شکور اهمیت دوچندان دارد. به این دلیل است که می­بایست راهکار مناسبی در اتخاذ تعیین نرخ سود سپرده­های بانکی نمود که از خروج سرمایه­گذاری جلوگیری کند و سرمایه راکد را به سمت سیستم بانکی هدایت نماید (ژو[2] و همکاران، 2015).

[1] . Raz

[2] . Xu

2-1-2- عوامل ویژه بانکی.. 2

2-1-2-1- سپرده 2

2-1-2-2- منابع مالی.. 5

2-1-2-3- دارایی‌ها 6

2-1-2-4- تنوع درآمدی.. 7

2-1-2-5- بازده حقوق صاحبان سهام. 9

2-2- پیشینه پژوهش... 13

2-2-1- پیشینه داخلی.. 13

2-2-2- پیشینه خارجی.. 14

منابع. 17

• ابراهیمی، سیدکاظم؛ شهریاری، مهری و مهمان نوازان، سهیلا (1395). بررسی تأثیر تنوع درآمدی بر عملکرد بانک­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، دوره 9، شماره 30، ص. 67-75.
• ابونوری،‌ عباسعلی؛ سجادی، سمیه¬السادات؛ محمدی، تیمور (1392). رابطه بین نرخ تورم و نرخ سود سپرده¬های بانکی در سیستم بانکداری ایران. فصلنامه سیاست¬های مالی و اقتصادی،‌ سال اول، شماره ۳، صفحات 23 الی 52.
• ارشدی، پیمان؛ جلیلی، محمد؛ و مردانی، فاطمه (1393). بررسی تاثیر تمرکز و سایر عوامل در صنعت بانکداری بر سودآوری بانک‌های دولتی، پول و اقتصاد، شماره 5: 175-202.
• جمع­دار، شیما (1396). تاثیر بحران مالی جهانی بر روی رشد بدهی شرکت­های پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار تهران. کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین.
• حسامی­عزیزی، باقر؛ جعفری، اکبر؛ محنت­فر، یوسف (1395). رابطه میان نرخ موثر سود تسهیلات و سود سپرده­ها، با تأکید بر نقش بانک مرکزی. فصلنامه پژوهش­های پولی، سال نهم، شماره 28. صفحات 199 الی 221.
• زروکی، شهریار؛ موتمنی، مانی؛ عیسی­زاده روشن، یوسف (1395). تحلیل حاشیه سود بانک­های تجاری ایران با تأکید بر رقابت­پذیری و ریسک اعتباری. فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره 13، شماره 4.
• ستایش، محمدحسین؛ فتحه، محمدحسین (1396). بررسی تاثیر شاخص­های سلامت نظام بانکی در تعیین راهبرد مدیریت دارایی و بدهی؛ با نگاه ویژه به شاخص کفایت سرمایه. فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه­گذاری، سالل ششم، شماه بیست­چهارم.
• شاهچرا، مهشید و جوزدانی، نسیم. (1395). تنوع پذیری درآمدها و سودآوری در شبکه بانکی کشور. فصلنامه سیاست­های مالی و اقتصادی، سال 4، شماره 14، ص. 33-52.
• شاهچرا، مهشید، کشیشیان، لیان (1393). اثرات هم­زمان تمرکز بانکی و سیاست پولی بر کانال وام‌دهی بانک‌ها در نظام بانکداری ایران. پژوهش‌های پولی- بانکی. 7(19). 50-27.
• صحت، سعید؛ دهقانان، حامد؛ جلالی، محسن (1395). شناسایی و اولت­بندی عوامل مدیریتی مؤثر بر موفقیت بانک­های توسعه­ای در ایران (مطالعه موردی بانک توسعه تعاون). فصلنامه پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، سال 24، شماره 80.
• صحت، سعید؛ شریعت پناهی، سید مجید؛ مسافری­راد، فراز (1390). رابطه بازده دارایی­ها، بازده حقوق صاحبان سهام و ارزش افزوده اقتصادی در صنعت بیمه. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، سال نهم، شماره 32، صص 121 الی 140.
• علیشاهی قلعه­جوقی،‌ ابوالفضل؛ لطیفی، سیده سعیده (1392). بررسی نظریه ودیعه­گذاری مالیت در سپرده­های بانکی. فصلنامه علمی پژوهشی دانش حقوق مدنی، سال دوم، شماره اول
• فرهنگ، امیرعلی؛ اثنی عشری، ابوالقاسم و ابوالحسنی، اصغر (1395). درآمد غیربهره­ای، ریسک و سودآوری در صنعت بانکداری، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، سال 10، شماره 3، ص. 47-70.
• معین­الدین، محمود؛ نایب­زاده، شهناز؛ فاضل­یزدی، علی؛ زارع­مهرجویی، رسول (1393). بررسی سودمندی راهبرد سرمایه­گذاری معکوس برای کسب بازده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مالی، سال ششم، شماره 23، صفحات 147 الی 173.
• Alhassan, A.L. (2015). Income diversification and bank efficiency in an emerging market. Managerial Finance, 41 (12), 1318-1335.
• Ebrahimi Salari. T, Barzegar. N. (2013). Survey the Status of Iran’s Business With an Emphasis on Global Competitiveness Index, First National Conference on Sustainable Development with a View to Improving the Business Environment, PP: 668-688.
• Fernandez de Guevara, J. and Maudos, J. (2011), “Banking competition and economic growth: cross-country evidence”, The European Journal of Finance, 17:739-764.
• Ghosh, S. (2017) "Capital buffers in MENA banks: Is market discipline important?", International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, Vol. 10 Issue: 2.
• Ghosh, S. (2017) "Capital structure, ownership and crisis: evidence from Middle East and North African banks", Accounting Research Journal.
• Narwal, K.P. and Pathneja, S. (2016). Effect of Bank-specific and Governance-specific variables on the productivity and profitability of banks. International Journal of Productivity and Performance Management, Vol. 65 Iss 8.
• Raz, A. F. (2017) "Risk and capital in Indonesian large banks", Journal of Financial Economic Policy.
• Sunday Adesina Kolade, John Muteba Mwamba, (2017) "Linking bank regulatory capital buffer to business cycle fluctuations: do revenue diversification, market power and cost of funding matter?", Journal of Economic Studies.
• Wahyudi, S. T., Nabella, R. S., Sari, K. (2021). Measuring the competition and banking efficiency level: a study at four commercial banks in Indonesia. Vol. 16, No. 1.
• Xu, L., Shih-Cheng Lee Yishu Fu , (2015),"Impacts of capital regulation and market discipline on capital ratio selection: evidence from China", International Journal of Managerial Finance, Vol. 11 Iss 3 pp.