با توجه به ادبیات مدیریت خدمات، "آنچه مشتری انتظار دارد از ارائهدهنده خدمات دریافت کند، میتواند انتظارات مشتری را تعریف کند" (هسیه و یوان[1]، 2021). انتظارات را میتوان از نظر محتوایی بررسی کرد; به عنوان مثال، آنها به جنبههای فنی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی تعامل بین یک ارائهدهنده خدمات و مشتریان یا زمینه مرتبط بودهاند. از نظر فنی، انتظارات را میتوان در رابطه با استانداردهای کیفیت ارائه خدمات، محیط فیزیکی، مهارتهای حرفهای کارکنان و کارایی داخلی تحلیل کرد. از نظر اجتماعی، انتظارات میتوانند به فرهنگهای سازمانی یا مشارکتهای مختلف مربوط باشند، در حالی که نوسانات کلی اقتصادی میتوانند انتظارات از دیدگاه اقتصادی را تحت تأثیر قرار دهند. در نهایت انتظارات را میتوان از منظر سیاسی بررسی کرد (پال[2] و همکاران، 2022).
اگرچه انتظارات مشتری ریشه در مرحله قبل از خرید دارد، اما بر مراحل بعدی خرید و پس از خرید و تجربه خرید مجدد نیز تأثیر میگذارد. با توجه به اینکه برخی از نقاط تماس در طول سفر مشتری توسط ارائهدهنده پیشنهاد و شرکای خارجی مدیریت میشوند، خردهفروشان میتوانند بر رضایت مشتری و در نهایت وفاداری آنها تأثیر بگذارند (لیمون و ورهوف[3]، 2016).
مرحله پیش خرید احتمالاً پیچیدهترین بخش طراحی و مدیریت تجربه مشتری است، زیرا در این مرحله مشتری انتظارات متوالی را نسبت به پیشنهاد و خدمات مرتبط با آن ایجاد میکند. هنگامی که طراحی و ارائه خدمات بین چندین عامل تقسیم میشود، مدیریت انتظارات مشتری حتی پیچیدهتر میشود. ریشه در نظریه ناهماهنگی شناختی و پارادایم عدم تایید، چندین مدل مفهومی و تئوری برای بررسی چگونگی تأثیر انتظارات مشتری بر خرید ایجاد شدهاند. هنگامی که رویکرد عدم تأیید انتظار برای تجزیه و تحلیل تجربه خدمات مصرفکننده استفاده شد، نتایج نشان داد که هم انتظارات و هم تأیید (عدم) بهطور مستقیم بر رضایت مشتری تأثیر میگذارد. از نظر عملی، این بدان معنی است که وقتی یک مصرفکننده یک سفارش محصول میدهد، این مشتری ممکن است انتظاراتی نسبت به کیفیت محصولات انتخابی و تجربه تحویل داشته باشد. بهطور خاص، محصولات باید مطابق با شرایط مطلوب خود و در بازه زمانی وعده داده شده تحویل شوند. هنگامی که مصرفکننده تجربه واقعی را با این انتظارات مقایسه میکند، به سطح رضایت خاصی میرسد. انتظارات مشتری در طول تداوم تجربه تغییر میکند و سه نوع انتظار که بیشتر مورد تحقیق قرار گرفتهاند عبارتند از انتظارات استاندارد، پیشبینی کننده و انتظارات مطلوب. استاندارد مورد انتظار به سطح عملکرد قابل قبول، انتظارات پیشبینیکننده به سطح عملکرد پیشبینیشده و انتظارات مطلوب به سطح عملکردی که مشتری امیدوار است محصول یا خدمات به آن برسد اشاره دارد. این نوع انتظارات را میتوان از طرق مختلفی شکل داد، مانند مقایسه محصولات مشابه، باورهای قبلی یک محصول یا خدمات از طریق تبلیغات یا دهانبهدهان و همچنین خواستهها یا اهداف شخصی برای اینکه چگونه محصول یا خدمات ممکن است بر زندگی آنها تأثیر بگذارد (اسویاد و اوربی[4]، 2016).
[1] Hsie and Yuan
[2] Pal
[3] Lemon and Verhoef
[4] Assouad and Overby