مبانی نظری مشوق های درک شده

مصرف ­کنندگان اغلب با فناوری­ها و نوآوری­های جدیدی روبرو هستند که آن­ها را ملزم به اتخاذ رفتارهای جدید یا ترک رفتارهای قبلی می­کند. با این حال، بسیاری از افراد در زمان استفاده از یک فناوری جدید ابراز نگرانی و عدم اطمینان می­کنند. این عدم­قطعیت­ها در مورد استفاده از فناوری­های جدید موانع بزرگی ایجاد می­کند که اغلب مزایای فناوری­های جدید را مبهم نشان می­دهد. غلبه بر موانع پذیرش فناوری جدید همواره کار بزرگی برای سازمان­ها بوده است. بنابراین جای تعجب نیست که شرکت­ها زمان و منابع زیادی را صرف نشان دادن و به نمایش گذاشتن قابلیت­های فناوری نوظهور می­کنند (رومانی[1] و همکاران، 2014). حتی برای شرکت­های غیرفناوری، پذیرش فناوری استراتژیک برای پاسخ سریع به تغییرات متغیرهای زیست­محیطی ضروری است. با این حال، جذب کاربران برای پذیرش فناوری­های جدید بسیار چالش­برانگیز می­باشد. بنابراین سازمان­ها معمولاً انواع مختلفی از مشوق­ها را برای ایجاد انگیزه در افراد به­منظور استفاده از فناوری خود ارائه می­کنند. برخی از مشوق­ها ملموس و برخی خارجی یا بیرونی هستند. رایج­ترین و واضح­ترین مثال، مشوق­های پولی می­باشد ولی سایر مشوق­های ملموس بیرونی شامل جوایز و تقدیرنامه­ها می­شود. از آن­جایی­که اتخاذ یک فناوری عمدتاً به توانایی فرد در استفاده این فناوری بستگی دارد، باید درک هر آن­چه که موجب ایجاد انگیزه در رفتار و قصد افراد برای استفاده از فناوری می­شود مورد بررسی قرار گیرد (کلابز[2] و همکاران، 2021). مشوق­های زیادی برای توضیح رفتار افراد وجود دارد، برخی برای افراد داخلی (ذاتی) می­باشد مانند سهولت استفاده، رضایت و غیره و برخی دیگر خارجی (بیرونی) است مانند اجبار، سودمندی و غیره. مشوق­های بیرونی به­معنای انجام فعالیتی برای ارزش ابزاری آن یا دست­یابی به نتایج قابل تفکیک است. مشوق به­عنوان یک رویداد یا شی خارجی است که می­تواند انگیزه و اقدام فرد را القا نماید. مشوق­ها اغلب به پاداش یک رفتار خاص که برای تشویق یا تحریک آن عمل یا رفتار طراحی شده است اطلاق می­گردد. مشوق­ها با اقدامات و رفتارهای افراد ارتباط تنگاتنگی دارند (رومانی و همکاران، 2014). مطابق با اسکینر (1956)، رفتار انسان از اصل پایداری و سازگاری ناشی می­شود. وی براین باور است که رفتارهایی که پاداش می­گیرند دوباره تکرار خواهند شد. با تقویت رفتارهای افراد از طریق مشو­ق­ها، رفتارهای پایدار نیز به­تدریج ظاهر می­گردند. مشوق­ها درواقع به انگیزه­های خارج از وظیفه گفته می­شوند. دسی (1971)، مشوق­ها را انگیزه­هایی تعریف می­کند که ذاتاً با فعالیت انجام شده ارتباطی ندارند. مشوق­های درک­شده موردتوجه بسیاری از رشته­ها مختلف عمدتاً روان­شناسی و اقتصاد قرار گرفته است. مطالعات مختلفی در این زمینه انجام شده که تأثیر عوامل مختلف ب رقصد رفتاری کاربران را بررسی نموده است. با این وجود، در مورد تأثیر مشوق­ها بر نیت رفتاری، شکافی در ادبیات وجود دارد. به­عنوان مثال، ایگباریا و همکاران (1995)، استفاده از کامپیوتر را در فنلاند مورد مطالعه قرار داده و سودمندی را به­عنوان یک مشوق برای استفاده از رایانه تشخیص دادند.

 


[1] . Roumani

[2] . Clubbs