بلاکچین فناوری جدیدی است که در بخش­های مختلف باعث افزایش بهره­وری و جهانی­سازی می­گردد (سادوسکایا[1]، 2017). این فناوری، یک دفتر دیجیتالی رمزگذاری شده است که داده­های معامله را در یک دفتر کل غیرمتمرکز ذخیره می­سازد. این بلوک­ها به منظور ایجاد یک زنجیره تغییرناپذیر، به ترتیب زمانی به یکدیگر اضافه شده و این زنجیره بین همه افراد شرکت­ها کننده به اشتراک گذاشته می­شود. چنینی معماری­ای، مزایایی مانند بهبود قبالیت ردیابی و افزایش اعتماد در یک زنجیره تأمین را به همراه دارد (کامبل[2] و همکاران، 2019، پربولی[3] و همکاران، 2018). بلاکچین درواقع می­تواند اتکا به شخص ثالث را با شبکه­های همتا به همتا کاهش دهد و به منظور کاهش کلاهبرداری، اطلاعات را به­صورت تغییرناپذیر در دسترس همه شرکت­کنندگان قرار می­هد (ونگ[4] و همکاران، 2019). فناوری بلاکچین، به بیانی دیگر موجب کاهش نقش واسطه­ها می­شود، یکپارچگی معاملات را حفظ کرده و قابلیت ردیابی فعالیت­های تولید و تدارکات را تقویت می­سازد. همچنین به­طور مداوم معاملات با بلوک­های دیجیتال تأیید و ذخیره شده و با بلوک­های قبلی مرتبط می­گردد. درنتیجه زنجیره­ای تشکیل می­شود که تسهیل شفافیت اطلاعات را فراهم می­سازد. با این امر، توزیع اطلاعات یکسان در کل شبکه با ویژگی متمرکز نبودن بلاکچین میسر شده و هیچ گره واحدی نمی­تواند معاملات را کنترل نماید. این ساختار، مهر دائمی دارد و از هرگونه اقدامی برای تغییر و اصلاح اطلاعات بدون تأیید کلیه ذی­نفعان جلوگیری می­شود. همین امر مسئولیت جمعی برای اطمینان از ایمنی و قابلیت اطمینان داده­ها را ایجاد می­کند (ونکاتش[5] و همکاران، 2020). فناوری بلاکچین، لیستی از بلوک­ها است که هریک شامل چندین قطعه داده بوده و توسط یک شبکه همتابه­همتا و به پروتکلی برای ارتباط بین گره­ها مدیریت می­شود. جادوی بلاکچین در پروتکل اعتبار بلوک­های جدید و به­طور خلاصه مکانیسم اجماعی نهفته است (وو و همکاران، 2019). اکثر گره­ها پس از تأیید داده­ها در بلوک، در مورد حضور هر بلوک از طریق الگوریتم اجماع توافق می­کنند. دستکاری داده­ها در بلاکچین بسیار دشوار است زیرا اکثر گره­ها آن را نمی­پذیرند. انواع مختلفی از سیستم­های بلاکچین وجود دارد ازجمله بدون مجوز و زنجیره بلوکی مجاز که سناریوهای برنامه­های مختلف را هدف قرار می­دهند. ماهیت فناوری بلاکچین ویژگی­های عدم تمرکز سیستم را همزمان با تغییرناپذیری داده­ها به ارمغان می­آورد. این ویژگی­ها فرصت­های بالقوه­ای را برای برآوردن الزامات مدیریت داده­های زنجیره تأمین فراهم می­سازد. اول، با استفاده از بلاکچین برای ذخیره و مدیریت جریان داده در زنجیره تأمین، نمی­توان اطلاعات را به راحتی دستکاری نمود و به عنوان اثبات قابل اعتماد بودن آن­ها درنظر گرفت. دوم، داده­های ذینفعان مختلف در زنجیره تأمین را می­توان در سیستم بلاکچین ادغام کرد تا این­­که جداگانه در سیستم­های مختلف ذخیره نمود، که این امر نه تنها به اشتراک­گذاری داده­ها کمک می­کند بلکه هزینه و زمان بازیابی اطلاعات را نیز کاهش می­دهد. فناوری بلاکچین در صنعت ارزهای رمزنگاری شده بسیار موفق عمل کرده است (رحمان[6] و همکاران، 2020).

[1] . Sadouskaya

[2] . Kamble

[3] . Perboli

[4] . Wang

[5] . Venkatesh

[6] . Rehman

2-1-2- مفهوم فناوری بلاکچین در حوزه زنجیره تأمین.. 3

2-1-3- چالش های موجود در فناوری بلاکچین در حوزه زنجیره تأمین.. 5

2-1-4- شاخص های فناوری بلاکچین در حوزه زنجیره تأمین صنایع غذایی.. 14

2-2- پیشینه پژوهش... 21

2-2- پیشینه تحقیق. 21

2-2-1- پیشینه داخلی.. 21

2-2-2- پیشینه خارجی.. 23

منابع. 27

• اسمعیلی، هاشم و رجب زاده، علی (1398). فناوری بلاکچین در زنجیره تامین: چالش­های پیش روی اتخاذ بلاکچین در زنجیره تامین. شانزدهمین کنفرانس بین المللی مدیریت (علمی-پژوهشی)، تهران.
• رجبی، فاطمه زهرا؛ آقاجانی میر، سیده فاطمه و عرب، علیرضا (1400). شناسایی و اولویت‌بندی چالش‌های پیاده‌سازی تکنولوژی بلاک‌چین در زنجیره تأمین : رویکرد گروهی BWM بیزین، تصمیم­گیری و تحقیق در عملیات، آماده انتشار.
• رضایی، لیلا؛ بابازاده، رضا (1399). برری روابط میان شاخص­های مؤثر بلاکچین برای بهبود رقابت­پذیری صنایع غذایی. مدیریت تولید و عملیات، شماره 3.
• رضایی، مهدی؛ طائی­زاده، علی (1398). تأثیر بلاکچین بر گردش اطلاعات زنجیره تأمین. سال پنجم، شماره اول.
• منظور، داود؛ نوروزی، احمد (1398). کاربردهای فناوری بلاکچین در کسب­وکارهای صنعت انرژی: فرصت­ها و چالش­ها. دوره 22، شماره 2، صفحات 23 الی 58.
• یحیایی، الهه (1398). شناسایی چالش­های پیاده­سازی فناوری بلاکچین در حوزه بهداشت و درمان
• یعقوبی، حسین (1396). بلاکچین و کاربردهای آن در بانک و پرداخت. هفتمین همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام­های پرداخت.

• Feng, H., Wang, X., Duan, Y., Zhang, J., and Zhang, X. (2020). “Applying Blockchain Technology to Improve Agri-Food Traceability: A Review of Development Methods, Benefits and Challenges”. Journal of Cleaner Production, 260, 121031.
• Andoni M., Robu V., Flynn D., Abram S., Geach D., Jenkins D., McCallum P. and A. Peacock (2019) “Blockchain Technology in the Energy Sector: A Systematic Review of Challenges and Opportunities”, Renewable and Sustainable Energy Reviews 100, pp.143–174.
• Azzi, R., Chamoun, K., and Sokhn, M. (2019). “The Power of a Blockchain-Based Supply Chain”. Computers and Industrial Engineering, 135: 582-592.
• Bechtsis, D., Tsolakis, N., Bizakis, A., and Vlachos, D. (2019). “A Blockchain Framework for Containerized Food Supply Chains”. Computer Aided Chemical Engineering, l46: 1369-1374.
• Burke, T. (2019). “Blockchain in Food Traceability, Mcentire, J. Introducing the Drivers and Complexities to Tracing Foods”. Food Traceability from Binders to Blockchain. Switzerland: Springer International Publishing. 133-143.
• Creydt, M., and Fischer, M. (2019). “Blockchain and More-Algorithm Driven Food Traceability”. Food Control Journal, 105: 45-51.
• Dolgui, A., Ivanov, D., Potryasaev, S., Sokolov, B., Ivanova, M., and Werner, F. (2020). “Blockchain-Oriented Dynamic Modelling Of Smart Contract Design And Execution In The Supply Chain”. International Journal of Production Research, 58(7): 2184-2199.
• Dua, W.D., Panb, S.L., Leidnerc, D.E., and Yinga, W. (2019). “Affordances, Experimentation and Actualization Of Fintech: A Blockchain Implementation Study”. Journal of Strategic Information Systems, 28(1): 50-65.
• Duan, J., Zhang, C., Gong, Y., Brown, S., & Li, Z. (2020). A content-analysis based literature review in blockchain adoption within food supply chain. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(5), 1784.
• Duan, J., Zhang, CH., Gong, Y., Brown, S., and Li, ZH. (2020). “A Content-Analysis Based Literature Review in Blockchain Adoption Within Food Supply Chain”. International Journal of Environmental Research and Public Health. 17(5), 1784.
• Feng, T. (2016). An agri-food supply chain traceability system for China based on RFID & blockchain technology. Paper presented at: the 2016 13th International Conference on Service Systems and Service Management (ICSSSM).
• Feng, T. (2016, 24-26 June 2016). An agri-food supply chain traceability system for China based on RFID & blockchain technology. Paper presented at: the 2016 13th International Conference on Service Systems and Service Management (ICSSSM).
• Galvez, J. F., Mejuto, J. C., & Simal-Gandara, J. (2018). Future challenges on the use of blockchain for food traceability analysis. TrAC Trends in Analytical Chemistry, 107, 222-232.
• Galvez, J.F., Mejuto, J.C., and Gandara, S. (2018). “Future Challenges on the Use of Blockchain For Food Traceability Analysis”. Trac Trends in Analytical Chemistry, 107, 222-232.
• Ganne, E. (2018). Can Blockchain Revolutionize International Trade?. Geneva: World Trade Organization.
• Ge, L., Brewster ,C., Spek, J., Smeenk, A., Top, J., Van Diepen, F., Klaase, B., Conny, G., and De Wildt, M.D.R. )2017). Blockchain for Agriculture and Food :Findings from the Pilot Study. (No 112-2017). Wageningen: Wageningen Economic Research.
• Ghode, D., Yadav, V., Jain, R., & Soni, G. (2020). Adoption of blockchain in supply chain: an analysis of influencing factors. Journal of Enterprise Information Management, 33(3), 437-456.
• Habib, M.A.; Sardar, M.B.; Jabbar, S.; Faisal, C.M.N.; Mahmood, N.; Ahmad, M. Blockchain-based Supply Chain for the Automation of Transaction Process: Case Study based Validation. In Proceedings of the 2020 International Conference on Engineering and Emerging Technologies, ICEET 2020, Lahore, Pakistan, 22–23 February 2020.
• Holmberg, A., and Aquist, R. (2018). Blockchain Technology in Food Supply Chains. Master Thesis, Faculty of Health Science and Technology, Karlstad University.
• Ifeyinwa Juliet Orji, Simonov Kusi-Sarpong, Shuangfa Huang, Diego Vazquez-Brust. (2020). Evaluating the factors that influence blockchain adoption in the freight logistics industry. Transportation Research Part E 141 (2020) 102025.
• Kambel, S.S., Gunasekaran, A., and Sharma, R. (2020). “Modeling The Blockchain Enabled Traceability in Agriculture Supply Chain”. International Journal of Information Management, 52, 101967.
• Kamble, S., Gunasekaran, A., and Arha, H. (2019). “Understanding the Blockchain Technology Adoption in Supply Chains-Indian Context”. International Journal of Production Research, 57(7): 2009-2033.
• Kamilaris, A., Fonts, A., & Prenafeta-Boldύ, F. X. (2019). The rise of blockchain technology in agriculture and food supply chains. Trends in Food Science & Technology, 91, 640-652.
• Kim, H. M., & Laskowski, M. (2018). Toward an ontology driven blockchain design for supply chain provenance. Intelligent Systems in Accounting, Finance and Management, 25(1), 18-27.
• Kouhizadeh, M., and Sarkis, J. (2018). “Blockchain Practices, Potentials, and Perspectives in Greening Supply Chains. Sustainability, 10(10): 1-16.
• Kouhizadeh, M., Saberi, S., & Sarkis, J. (2021). Blockchain technology and the sustainable supply chain: Theoretically exploring adoption barriers. International Journal of Production Economics, 231, 107831.
• Kshetri, N. (2018). “Blockchain’s Roles in Meeting Key Supply Chain Management Objectives”. International Journal of Information Management, 39: 80-89.
• Leng, K., Y. Bi, L. Jing, H. Fu, and I. V. Nieuwenhuyse. (2018). “Research on agricultural supply chain system with double chain architecture based on blockchain technology,” Future Generation Comp. Syst., vol. 86, pp. 641–649, 2018.
• Lin, Q., Wang, H., Pei, X., and Wang, J. (2019). “Food Safety Traceability System Based on Blockchain and Epcis”. IEEE, 7: 20698-20707.
• Mao, D., Hao, Z., Wang, F., and Li, H. (2018). “Innovative Blockchain-Based Approach for Sustainable and Credible Environment in Food Trade: A Case Study in Shandong Province, China”. Sustainability, 10(9): 1-17.
• Perboli, G., Rosano D.M., and Colonna S. (2018). Blockchain opportunities in automotive market spare parts case study. MS Thesis. POLITECNICO DI TORINO. webthesis.biblio.polito.it.
• Pu, S., & Lam, J. S. L. (2020). Blockchain adoptions in the maritime industry: a conceptual framework. Maritime Policy & Management, 1-18.
• Queiroz, M.M.; Fosso Wamba, S. (2019). Blockchain adoption challenges in supply chain: An empirical investigation of the main drivers in India and the USA. Int. J. Inf. Manag. 2019, 46, 70–82.
• Rehman, M.H.U.; Salah, K.; Damiani, E.; Svetinovic, D. (2020). Trust in Blockchain Cryptocurrency Ecosystem. IEEE Trans. Eng. Manag. 2020, 67, 1196–1212.
• Saberi, S., Kouhizadeh, M., & Sarkis, J. (2018). Blockchain technology: a panacea or pariah for resources conservation and recycling?. Resources, Conservation and Recycling, 130(March), 80-81.
• Saberi, S., Kouhizadeh, M., Sarkis, J., and Shen, L. (2019). “Blockchain Technology and Its Relationships to Sustainable Supply Chain Management”. International Journal of Production Research, 57(7): 2117-2135.
• Sachin Kamble, Angappa Gunasekaran, and Himanshu Arha. (2018). Understanding the Blockchain technology adoption in supply chains-Indian context. International Journal of Production Research, 2018.
• Sadouskaya, K. (2017). Adoption of Blockchain Technology in Supply Chain and Logistics. Bachelor’s Thesis, South-Eastern Finland University of Applied Sciences.
• Sadouskaya, K. (2017). Adoption of Blockchain Technology in Supply Chain and Logistics. Bachelor’s Thesis, South-Eastern Finland University of Applied Sciences.
• Saito, K., & Yamada, H. (2016). What’s So Different about Blockchain? Blockchain is a Probabilistic State Machine. Paper presented at: the 2016 IEEE 36th International Conference on Distributed Computing Systems Workshops (ICDCSW).
• Salah, K., Nizamuddin, N., Jayaraman, R., and Omar, M. (2019). “Blockchain-Based Soybean Traceability in Agricultural Supply Chain”. IEEE, 7: 73295-73305.
• Seebacher, S., & Schüritz, R. (2017). Blockchain technology as an enabler of service systems: A structured literature review. Paper presented at: the International Conference on Exploring Services Science.
• Sharma, P. K., Moon, S. Y., & Park, J. H. J. J. o. I. P. S. (2017). Block-VN: A distributed blockchain based vehicular network architecture in smart City. Journal of Information Processing Systems (JIPS), 13(1), 184-195.
• Sybele Hossain, S., Rapalis, G., and Kajtaz, M. (2019). Traceability in the Food Industry, How Can Blockchain Technology Benefit Food Traceability Within the Supply Chain. Master Thesis, Lund School of Economics and Management, Lund University.
• Tian, F. (2017). “A supply chain traceability system for food safety based on haccp, blockchain & internet of things,” in 2017 International Conference on Service Systems and Service Management. IEEE, 2017, pp. 1–6.
• Tijan, E., Aksentijevic, S., Ivanic, K., and Jardas, M. (2019). “Blockchain Technology Implementation in Logistics”. Sustainability, 11(4): 1-13.
• Treiblmaier, H. (2018). “The Impact of the Blockchain on the Supply Chain: A Theory-Based Research Framework and A Call for Action”. Supply Chain Management, 23(6): 545-559.
• Vaio, A., and Varriale, L. (2020). “Blockchain Technology In Supply Chain Management for Sustainable Performance: Evidence From the Airport Industry”. International Journal of Information Management, 52,
• Vegas Villalmanzo, I. (2018). Blockchain: Applications, Effects and Challenges in Supply Chains. Master of Science Thesis, Industrial Engineering, Tampere University of Technology.
• Venkatesh, V.G., Kang, K., Wang, B., Zhong, Y.R., and Zhang, A. (2020). “System Architecture for Blockchain Based Transparency of Supply Chain Social Sustainability”. Robotics and Computer-Integrated Manufacturing. 63, 101896.
• Vida J. Morkunas, Jeannette Paschen, Edward Boon. (2019). How blockchain technologies impact your business model. BUSHOR-1558; No. of Pages 12.
• Wang, Y., Singgih, M., Wang, J., & Rit, M. (2019). Making sense of blockchain technology: How will it transform supply chains?. International Journal of Production Economics, 211, 221-236.
• Westerkamp, M., Victor, F., and Kupper, A. (2020). “Tracing Manufacturing Processes Using Blockchain-Based Token Compositions”. Digital Communications and Networks, 6(2): 167-176.
• Yadav, V. S., Singh, A. R., Raut, R. D., & Govindarajan, U. H. (2020). Blockchain technology adoption barriers in the Indian agricultural supply chain: an integrated approach. Resources, Conservation and Recycling, 161, 104877.
• Yoo, M., and Won, Y. (2018). “A Study on the Transparent Price Tracing System in Supply Chain Management Based on Blockchain”. Sustainability, 10(11): 1-15.
• Yoon, J., Talluri, S., Yildiz, H., and Chwen, S. (2020). “The value of Blockchain technology implementation in international trades under demand volatility risk”. International Journal of Production Research, 58(7): 2163-2183.
• Yusheng Zhou, Ying Shan Soh, Hui Shan Loh, Kum Fai Yuen. (2020). The key challenges and critical success factors of blockchain implementation: Policy implications for Singapore’s maritime industry. Marine Policy Volume 122, December 2020, 104265.
• Zhao, G., Liu, S., Lopez, C., Lu, H., Elgueta, S., Chen, H., & Boshkoska, B. M. (2019). Blockchain technology in agri-food value chain management: A synthesis of applications, challenges and future research directions. Computers in Industry, 109, 83-99.
• Zheng, Z., Xie, S., Dai, H.N., Chen, X., & Wang, H. (2018). Blockchain challenges and opportunities: A survey. International Journal of Web and Grid Services, 14(4), 352-375.